Mijnbouw
Elektronische apparatuur zoals mobiele telefoons bestaat uit tot 60 verschillende elementen zoals wolfraam, lithium, kobalt, koper en goud. De winning van deze mineralen heeft een negatieve impact op het milieu, de economie en de sociaal-culturele rechten van de gemeenschappen rond de mijnen.
Veel lokale gemeenschappen in het zuiden worden getroffen door de negatieve effecten van de mijnbouw. Gemeenschappen verliezen hun toegang tot land en worden geconfronteerd met waterverontreiniging door de mijnbouwactiviteiten. Mijnbouwactiviteiten hebben een grote impact op het maatschappelijke weefsel van gemeenschappen.
Mijnbouwprojecten komen vaak in opspraak omwille van mensenrechtenschendingen (ten opzichte mensen die vragen stellen bij de impact van mijnbouw en ten opzichte van de eigen arbeiders), sociaal-ecologische conflicten en schendingen van sociale en milieuwetgeving. De bedrijven worden vaak niet vervolgd vanwege corruptie.
Mijnbouwactiviteiten bemoeilijken tevens de de ontwikkeling van een eigen economisch ontwikkelingsmodel.
Bovendien bevatten ICT-apparatuur zeldzame materialen en enkele conflictmineralen. Die conflictmineralen houden gewelddadige conflicten in stand, gezien de extractie van deze mineralen gewapende groeperingen voorziet van financiële middelen.
Onder Conflictmineralen, verstaat men meestal de metalen tantaal, tin, wolfraam en goud, die de derivaten zijn van de mineralen cassiteriet, columbiet-tantaliet en wolframiet, respectievelijk. Er wordt naar deze metalen ook verwezen als: 3TG (Tin- Tungsten – Tantalum & Gold). Ze worden op veel verschillende plaatsen in de wereld ontgonnen, o.a. de Democratische Republiek Congo (DRC).
De internationaal erkende OESO-richtrichtlijn voor een verantwoord gebruik van mineralen uit conflict- en risicogebieden hebben een ruimer toepassingsgebied en bestrijken alle mineralen, en niet alleen 3TG .
Grondstoffen kunnen op verschillende manieren worden ontgonnen. Enerzijds is er de klassieke, grootschalige mijnbouw, die meestal door multinationals wordt bedreven. Anderzijds bestaan er ook meer kleinschalige, artisanale vormen van mijnbouw. De klassieke mijnbouwtechnieken kunnen onderverdeeld worden in twee categorieën: ‘oppervlaktemijnbouw’ en ‘ondergrondse mijnbouw’. Oppervlaktemijnbouw (open-pit mijnbouw) is de meest gebruikte mijnbouwtechniek wanneer het gaat om nieuwe mijnen. Via deze techniek wordt de bodem volledig afgegraven, en gebeurt het scheiden van de mineralen en het overige bodemmateriaal volledig bovengronds. De eerste stap in dit ontginningsproces is het delven van het erts. Hierbij wordt eerst de vegetatie verwijderd en de ondergrond afgegraven tot aan de grondlagen die de kostbare ertsen bevatten. Waardevolle ecosystemen worden ontregeld, en de vruchtbare bovenste laag van de bodem verwijderd. Het spreekt voor zich dat dit een enorme impact heeft op het plaatselijke ecosysteem en op het leven van de omliggende gemeenschappen.
Meer info over de sociale en ecologische impact van mijnbouw vindt u op: www.catapa.be